Xylotomotheca

La Xylotomotheca Italica fu ideata e realizzata dal prof. Adriano Fiori (1865-1950) : questa collezione di sezioni di legni italiani costituisce una preziosa testimonianza del lavoro di uno scienziato che ha dato contributi fondamentali alla conoscenza della flora e della vegetazione d’Italia.

Autore di una importantissima Flora Analitica d’Italia e di numerosi lavori sulla flora dell’Eritrea, Fiori ha pubblicato e distribuito a fascicoli, tra il 1905 e il 1927, la Flora Italica Exiccata, di cui la Xilotomotheca era parte integrante.

È composta da sezioni sottili longitudinali e trasversali (circa 0,1 mm di spessore) di parti di essenze legnose, realizzate dal Fiori stesso utilizzando un microtomo particolare di sua invenzione. All’opera collaborarono anche numerosi studiosi che gli inviarono materiale proveniente da ogni parte d’Italia.
La raccolta fu replicata in numerose copie, distribuite ad erbari e istituzioni universitarie allo scopo di contribuire alla diffusione delle conoscenze botaniche dell’epoca.

La collezione è stata restaurata con l’aiuto degli studenti del corso di Botanica Sistematica nel 1992, e in seguito sono state digitalizzate le immagini relative ai campioni presenti nella raccolta.

La Xylotomotheca Italica è esposta nelle apposite vetrine, insieme alle altre collezioni museologiche, al 3° piano dell’edificio Didattico del Dipartimento ChiBioFarAm, presso il polo Papardo.

La collezione comprende 144 campioni sui 215 che costituivano la serie e qui di seguito se ne allega l'elenco, con accanto il numero d'ordine della serie originale:

Abies alba Mill. - 63
Abies douglasii Lindl. - 64
Abies excelsa Poir. - 62
Acacia melanoxylon R. Br. - 161
Acer pseudo-platanus L. - 17
Aesculus hippocastanum L. - 206
Ailanthus glandulosa Desf. - 130
Albizzia julibrissin Durazz. - 160
Alnus glutinosa Gaertn. - 32
Amorpha fruticosa L. - 5
Anagyris foetida L. - 116
Anthyllis barba-jovis L. - 36
Arbutus unedo L. - 55
Artemisia arborescens L. - 60
Buxus sempervirens L. - 167
Calycotome infesta Guss. - 37
Carpinus betulus L. - 11
Castanea sativa Mill. - 3
Cedrus libanotica Lk. - 172
Celtis australis L. - 142
Ceratonia siliqua L. - 49
Cercis siliquastrum L. - 144
Cistus albidus L. - 90
Cistus incanus L. - 35
Cistus salvifolius L. - 4
Colutea arborescens L. - 6
Coriaria myrtifolia L. - 108
Cornus mas L. - 77
Cornus sanguinea L. - 146
Crataegus oxyacantha L. - 94
Cupressus macrocarpa Hartw. - 171
Cupressus sempervirens L. - 135
Cytisus monspessulanus L. - 185
Cytisus nigricans L. - 95
Cytisus scoparius Lk. - 129
Ephedra fragilis Desf. - 46
Erica arborea L. - 149
Erica arborea L. - 53
Erica scoparia L. - 54
Euphorbia dendroides L. - 52
Fagus silvatica L. - 104
Ficus carica L. – 88 bis.
Fraxinus excelsior L. - 189
Fraxinus ornus L. - 109
Genista radiata Scop. - 30
Gymnocladus canadensis Lam. - 162
Gynkgo biloba L. - 132
Hedera helix L. - 145
Helianthemum halimifolium Pers. - 27
Helichrysum italicum G. Don. - 70
Ilex aquifolium L. - 97
Inula viscosa Ait. - 150
Juglans regia L. - 112
Juniperus macrocarpa S.et S. - 43
Juniperus oxicedrus L. - 42
Juniperus phoenicea L. - 44
Juniperus virginiana L. - 151
Larix decidua Mill. - 194
Larix decidua Mill. - 61
Laurus nobilis L. - 115
Laurus nobilis L. - 153
Lavatera olbia L. - 119
Ligustrum vulgare L. - 208
Liriodendron tulipifera L. - 154
Lycium europaeum L. - 56
Magnolia grandiflora L. - 198
Mespilus germanica L. - 73
Morus alba L. - 143
Myrtus communis L. - 76
Nerium oleander L. - 120
Olea europaea var. sativa Hoffmgg. - 80
Ostrya carpinifolia Scop. - 2
Paliurus spina Christi Mill. - 188
Phillyrea angustifolia L. - 99
Phlomis fruticosa L. - 58
Picea excelsa Lk. - 152
Pinus cembra L. - 121
Pinus excelsa Wall. - 193
Pinus halepensis Mill. - 71
Pinus laricio Poir. - 111
Pinus mugo Turra - 192
Pinus nigra Arnold - 21
Pinus pinaster Sol. - 134
Pinus pinea L. - 133
Pinus silvestris L. - 191
Pinus silvestris L. - 72
Pirus amygdaliformis Vill. - 74
Pirus aucuparia Ehrh. - 75
Pirus communis L. var. sativa DC. - 157
Pirus cydonia I. – 155
Pirus domestica Ehrh. - 158
Pirus malus L. var dasyphylla B. et F. - 156
Pirus torminalis Ehrh. - 29
Pistacia lentiscus L. - 51
Platanus occidentalis L. - 141
Populus alba L. - 137
Populus nigra L. - 125
Populus nigra L. var. italica (Dur) - 136
Populus tremula L. - 22
Prunus avium L. - 128
Prunus avium L. - 199
Prunus communis Arc. - 183
Prunus mirobalana Lois var.pissardi (Carr.) - 184
Prunus persica Stok. - ......
Prunus spinosa L. - 91
Quercus cerris L. - 23
Quercus ilex L. - 140
Quercus lanuginosa Lam. - 139
Quercus macedonica A. DC. - 127
Quercus morisii Borzì - 113
Quercus pedunculata Ehrh. - 126
Quercus pedunculata Ehrh. – 138 bis
Quercus sessiliflora Salish. - 84
Quercus suber L. - 196
Quercus suber L. - 25
Rhamnus alaternus L. - 50
Rhamnus saxatilis L. - 38
Rhododendron ferrugineum L. – 8bis
Rhus cotinus L. - 207
Robinia pseudo-acacia L. - 96
Rosa canina L. - 93
Rosmarinus officinalis L. - 210
Rumex lunaria L. - 48
Salix caprea L. - 1
Salix daphnoides Vill. - 47
Salix incana Schrank - 123
Salix pedicellata Desf. - 124
Sambucus nigra L. - 100
Sambucus racemosa L. - 110
Scabiosa cretica L. - 59
Sequoia gigantea Lindl - 174
Solanum sodomaeum L. - 57
Sophora japonica L. - 163
Spartium junceum L. - 187
Syringa vulgaris L. - 209
Tamarix africana Poir. - 89
Taxodium distichum Rich. - 195
Taxus baccata L. - 131
Tilia americana L. - 148
Tilia vulgaris Hayne - 107
Ulex europaeus L. - 203
Ulmus campestris L. - 114
Viscum album L. - 34
Vitis vinifera L. - 147
Wistaria floribunda DC. - 204
condividi su